اثر تاریخی قلعه بسطام

روستای بسطام روستای هدف گردشگری بسطام در غرب شهرستان چایپاره و در فاصله 10 کیلومتری غرب شهر قره ضیاالدین در امتداد ساحل شمالی رودخانه آغ چای واقع شده است. در این روستا در حال حاضر تعداد 447 نفر در 131 خانوار زندگی می کنند. شغل مردم روستای بسطام کشاورزی( کشت گندم، جو، چغندرقند، آفتابگردان، لوبیا چیتی، کدو آجیلی، یونجه )، باغداری( سیب، زردآلو و آلوچه ) و دامداری است. از جاذبه های طبیعی روستای بسطام می توان به چشم انداز زیبای روستا، ساحل رودخانه آغ چای، چشمه های آب و باغات مختلف اشاره کرد. در این روستا و در کنار جاذبه های طبیعی متنوع، وجود قلعه اورارتویی بسطام با 54 هکتار مساحت به عنوان بزرگترین قلعه اورارتویی ایران بر اهمیت روستای بسطام افزوده است. کاوش های باستان شناسی صورت گرفته در این محوطه در طی سال های گذشته باعث معروفیت بیشتر آن شده است. در غرب روستای بسطام و مابین این روستا و روستای قورول سفلی چشمه آب معدنی به نام شور سو جریان دارد که دارای خواص درمانی برای بهبود بیماری های پوستی و روماتیسم است. از جاذبه های گردشگری اطراف روستای بسطام می توان به سد آغ چای اشاره کرد که در فاصله 4 کیلومتری غرب روستای بسطام و بر روی رودخانه آغ چای ساخته شده است. قلعه بسطام توصیف اثر: مجموعه قلعه « بسطام » در فاصله 9 کیلومتری غرب شهر قره ضیاءالدین بر روی یک برجستگی صخره ای که مشرف بر روستای بسطام و رودخانه آغ چای است، واقع شده است. بر اساس منابع تاریخی و باستان شناسی، دژ - شهر اورارتویی بسطام در نیمه اول قرن هفتم پیش از میلاد در زمان « روسای » دوم (465-685پ.م.)، پادشاه « اورارتو »، بنیان گذاری شده و « روسایی- اورو- تور » (RUSAII-URU-TUR ) یعنی شهر کوچک « روسا » نامیده شد. این محوطه باستانی بر روی کوه تقریباً منفردی در محل خروجی رودخانه آغ چای از میان دره های میانکوهی و ورود آن به دشت چایپاره قرار گرفته و شامل سه بخش عمده: الف) پایین قلعه ( شامل دروازه جنوبی به عنوان اصلی ترین ورودی به داخل قلعه و فضاهای مرتبط با این دروازه نظیر اتاق نگهبانی، اسلحه خانه، انبار آذوقه و تالار ستوندار )؛ ب) میان قلعه( شامل بنای معبد خدای خالدی و انبار ذخیره مایعات ) و ج) بالا قلعه شامل بناهای مختلفی که احتمالاً به حاکم قلعه اختصاص داشته، تشکیل شده است. در دامنه کوه، جهت شرقی و شمالی قلعه، ساختارهای معماری دیگری نظیر محله مسکونی، ساختمان شرقی و دروازه شمالی قرار دارد. علاوه بر این، در جهت غربی قلعه و در امتداد بستر رودخانه، دیوار سنگی طویل و بزرگی توسط « ولفرام کلایس» آلمانی کشف گردید، به نظر می رسد، در ارتباط با سیستم آبرسانی قلعه بوده است.